Czy lekarze muszą wystawiać faktury czy należą do tej grupy, która jest zwolniona z obowiązku VAT?
Usługi, które są świadczone w zakresie opieki medycznej i mają na celu profilaktykę, ratowanie, przywracanie oraz poprawę zdrowia korzystają są zwolnienie z obowiązki VAT.
Nie dotyczy to jednak wszystkich usług z zakresu medycyny, bowiem są sytuacje, kiedy podatnicy są zobowiązani do wystawiania faktury VAT.
Kiedy i w jakich przypadkach?
Przyjrzyjmy się bliżej fakturom dla lekarzy i z zakresu świadczonych usług medycznych.
Zwolnienie z VAT dla usług medycznych
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 710 z późn. zm.) od podatku zwolnione są usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, które wykonywane są w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze. Art. 43 ust. 1 pkt 19 zawiera informację na temat zawodów, które obowiązuje ta zasada. Są nimi lekarze i lekarze stomatolodzy, pielęgniarki i położne, zawody medyczne, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654, Nr 149, poz. 887 i Nr 174, poz. 1039) oraz psychologowie.
Kim są osoby, które wykonują zawód medyczny? Do nich zaliczamy felczerów, techników dentystycznych, techników radioterapii, techników medycznych, dietetyków, higienistów, ortoptystów, instruktorów terapii zajęciowej, instruktorów terapii uzależnień, ratowników medycznych, perfuzjonistów, asystentki stomatologiczne i laborantów. Dla nich zatem nie obowiązuje faktura dla lekarzy, nie mają więc obowiązku wystawiania faktury VAT.
Zgodnie z obowiązującą ustawą zwolnienie z VAT nie dotyczy tych usług medycznych, które na celu nie mają ochrony zdrowia. To oznacza, że istotny jest cel świadczonych usług, a nie ich charakter – muszą mieć cel terapeutyczny.
Częstym problemem jest sytuacja, która dotyczy fizjoterapeutów. Czy oni są zobowiązani do wystawiania faktur za usługi medyczne? Otóż im również przysługuje zwolnienie z VAT. Celem świadczonych przez nich usług jest poprawa zdrowia, przywrócenie go, niekiedy nawet ratowanie życia.
Dla potwierdzenia warto przytoczyć słowa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
(...) to cel usługi medycznej decyduje o tym, czy powinna ona być zwolniona z podatku VAT. Dlatego też, jeśli kontekst, w jakim taka usługa jest wykonywana, pozwala ustalić, że jej głównym celem nie jest ochrona zdrowia, włączając w to utrzymanie lub przywrócenie do zdrowia, lecz udzielanie porad wymaganych przed podjęciem decyzji wywołujących skutki prawne, zwolnienie nie ma zastosowania do takiej usługi.
Obowiązek wystawiania faktur przez lekarzy
Skoro lekarze i osoby świadczące usług medyczne są zwolnione z VAT, to jak wytłumaczyć fakt, że od 1 stycznia 2014 roku wszyscy przedsiębiorcy są upoważnieni do wystawiania faktur, niezależnie od tego, czy są oni zwolnieni z VAT czy też nie? Otóż nie uległo zmianie, że przedsiębiorcy zwolnieni z VAT nie muszą potwierdzać każdej dokonanej przez siebie sprzedaży na rzecz innego przedsiębiorcy lub osoby prywatnej dokumentem sprzedaży.
Mają oni obowiązek wystawiania takiego dokumentu tylko wtedy, kiedy klient o niego poprosi. Zmieniło się jednak to, że dokument ten nie jest już rachunkiem a fakturą, czyli obowiązują takie dokumenty, jak faktury dla lekarzy.
Należy jednak pamiętać o zawarciu w fakturze dla lekarzy informacji będącej podstawą zwolnienia z VAT. W przypadku lekarzy jest to: usługa medyczna zwolniona z VAT- art.43. ust.1, pkt 18-20 ustawy o podatku od towarów i usług. Taki przypis powinien znaleźć się na fakturze dla lekarzy i wystawianej z zakresu innych usług medycznych, które zgodnie z prawem są zwolnione z VAT.
Jak wystawić fakturę dla lekarzy w formie elektronicznej?
Faktury dla lekarzy mogą być wystawiane w formie papierowej lub elektronicznej. Coraz większa część z nich korzysta z drugiej możliwości, co jest uwarunkowane większą wygodą, komfortem i oczywiście znacznie krótszym czasem wypełnienia formularza.
Faktury dla lekarzy powinny zawierać takie same dane, jak w przypadku innych faktur, a zatem:
datę jej wystawienia i numer kolejny
imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług medycznych oraz ich adresy
numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku (dotyczy zarówno wystawcy faktury, jak też nabywcy)
datę dokonania lub zakończenia wykonania usługi medycznej lub dostarczenia towaru
nazwę usługi lub towaru, a także jego miarę i ilość
cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku, czyli cenę netto
kwoty wszelkich obniżek cen i rabatów
wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług
stawkę podatku
sumę wartości sprzedaży netto
kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto
kwotę należności ogółem
w przypadku zwolnienia z VAT informację: usługa medyczna zwolniona z VAT- art.43. ust.1, pkt 18-20 ustawy o podatku od towarów i usług.
Aby wystawić fakturę za usługi medyczne, należy wybrać z zakładki „Wystaw dokument” odpowiednią pozycję oraz uzupełnić wszystkie dane, które są wymagane do prawidłowego jego wystawienia, wszystkie, które zostały podane powyżej.
Dla komfortu i wygody program do wystawiania faktur został wzbogacony o bazę kontrahentów, dzięki czemu można wcześniej wprowadzić dane pacjentów, którzy korzystają z naszych usług, a następnie przy pomocy opcji „załaduj dane nabywcy” automatycznie wprowadzić informacje, jakie są niezbędne do sporządzenia właściwego dokumentu.
Zgodnie z obowiązującym prawem lekarze i osoby świadczące usługi medyczne są zwolnione z obowiązku VAT. Jednak w przypadku, kiedy zostaną poproszeni o wystawienie dokumentu potwierdzającego dokonanie transakcji, są zobowiązani do wystawienia faktury, wcześniej nazywanej rachunkiem z informacją o zwolnieniu z VAT, która KONIECZNIE musi pojawić się na dokumencie.
Pamiętaj, że faktura dla lekarzy w formie elektronicznej posiada taką samą wartość, jak faktura wystawiona w formie papierowej.
